Tarım üretiminde verimli ve kaliteli kavramlarının ürün nitelemesinde önemli olduğunu söyleyebiliriz. Peki kullandığımız verim ve kalite tam olarak nedir? Üretilen ürün, üretim sürecindeyken belli standartlara uygun şekilde gelişmesini bekleriz. Hatta bazen üretim süreci o kadar verimli geçer ki beklediğimiz orandan daha fazla mahsul elde ederiz ve bu ürünlerin tadı ve görüntüsü olması gerektiği gibidir. Üretim sürecinin verimli geçmesi, hem gıda ihtiyacının giderilmesine yardımcı olur hem de üreticimize maddi olarak büyük katkılar sunar.
Tohum ıslahı yöntemi, tarımdaki verimliliği ve kaliteli arttırmak amacıyla ortaya çıkan ve uygulanan bir uygulamadır. Bir ürünün kaliteli ve verimli bir şekilde gelişmesi için sadece iklim, sulama, gübreleme gibi faaliyetler yeterli olmayabilir. Asıl önemli olan tohumun kalitesidir. Kalitesi düşük bir tohuma hangi desteği verirseniz verin elde edeceğiniz ürün yine istediğiniz oranda olmayabilir. Bu nedenle tarımsal üretimde, üretimi etkileyen faktörlerden biri olan tohum kalitesini söyleyebilir.
Tohumun kalitesini arttırmak amacıyla bazı uygulamalar yapılmaktadır. Tohum ıslahı bu uygulamalardan biridir. Tohum ıslahı, tohumların melezlenmesiyle elde edilir. Özellikle tohumların üreme sistemi üzerinden gerçekleştirilen bir uygulamadır. Tohum ıslahı uygulamasında tohumun genleriyle oynanmaz. Bu açıdan GDO işlemi ile karıştırılmaktadır.
Tohum ıslahı yapılacak tohumun anne tohumu ve baba tohumunun bilinmesi gerekmektedir. Ancak bu şekilde tohum ıslahı gerçekleştirilebilir. Tohum ıslahı yapılırken şu işlemler sırayla uygulanmaktadır. Öncelikle Anne ve baba tohumun cinsinin belirlenmesi gerekir. Biz kısaca buna ebeveyn seçimi de diyebilir. Anne ve baba türleri belirlendikten sonra melezleme adımına geçilir. Melezleme işlemi gerçekleştirildikten sonra, sıra seleksiyon adımındadır. Melezleme sonrası oluşan genlerden güçlü olanlar seleksiyon aşamasında ön plana çıkartılır. Tohum zayıflıklarından arındırılır. En güçlü özellikler daha donanımlı hale getirilir. Daha sonra bir sonraki aşama olan test aşamasına geçilir. Melezleme ve seleksiyon işlemlerinden geçen tohumlar teste tabi tutulur. Tohumların kalitesi, çevreye uyumu, hastalıklara karşı gösterdiği direnç, verim oranı test edilir. Test işleminden başarılı bir şekilde geçen tohumlar tescillenir. Tescillenme aşamasından sonra tohumlar, elit tohum üretiminin bir parçası haline gelir. Son olarak orijinal tohumluk üretimi ile süreç bitirilir.
