Tarımsal üretim sürecinde, üretimin faaliyetlerinin artık bir şekle bürünüp elle tutulur hale gelmesine, üreticinin emeğinin karşılığını almaya başladığı zamana hasat zamanı denilir. Hasat zamanı, belli bir olgunluğa oluşan sebzenin ya da meyvenin topraktan ya da dalından koparılması işlemidir. Tarımsal üretim sürecinde üretilen her bitkisel ürünün bir hasat zamanı vardır.
Hasat zamanı her bitkide farklılık gösterebilir. Bazı bitkiler daha erken vakitte olgunlaşır ve hasat edilirken bazı bitkiler için olgunlaşma süreci daha uzun sürmektedir. Hasat dönemini etkileyen bazı durumlar vardır. Bitkinin ihtiyaç duyduğu hava sıcaklığı, meyvenin daha kısa sürede olgunlaşmasına yardımcı olur. Ayrıca bakımı tam yapılan bir ürün tam zamanında hasat edilir. Hava sıcaklığının uygun olmaması ve bakım işlemlerinin tam yapılmaması hasat sürecinin uzamasına ve verimli bir şekilde hasar yapılmamasına sebep olur.
Ülkemizde salatalık üretimi hem açık alanda hem de serada üretilmektedir. Açık alanda üretilen salatalık, tek dönemlik olarak üretilir. Tekrar üretilmesi için diğer senenin gelmesi beklenir. Çünkü soğuk hava, salatalık bitkisini çok çabuk etkisi altına alır ve büyümesini engeller. Bu nedenle soğuk havalara dayanıksız olan salatalıklar bu dönemlerde serada yetiştirilir ve tüketim hizmetine sunulur.
Salatalık bitkisi çok çabuk büyüyen ve çok kısa zamanda üretime geçen bir bitkidir. Özellikle sıcak hava ve nem isteği sağlanması durumunda çabucak çiçek açar ve meyve vermeye başlar. Genel olarak bir salatalık bitkisinin ekim döneminden hasat dönemine kadar geçen süresi 55 -70 gün arasında değişmektedir. Salatalık, üretime başladıktan sonra çok çabuk meyvesini büyütür.
Salatalık meyvesinin hasat zamanının geldiği nasıl anlaşılır?
İlk salatalık meyveleri, salatalık meyve iriliğinin 1/3 oranına geldiğinde salatalık hasat edilmeye hazır demektir. Salatalık boyutu hasat dönemi için önemlidir. Özellikle ilk hasat işlemini yaparken, salatalık boyutunun fazla irileşmeden yapılması gerekmektedir.
Ayrıca dikkat edilmesi gereken bir diğer nüansta hasat işleminin gecikmemesidir. Salatalık çok çabuk bir şekilde meyvesini büyütür. Bu nedenle zamanında hasat edilmeyen salatalıkların boyutu iri olur. Diğer küçük meyveler yeteri kadar büyüyemez ve şekillerinde bozulmalar meydana gelir.
Büyüme hızına göre salatalık hasatı 2 – 3 günde bir yapılmalıdır.