Üreticilerimizin tarımsal üretim yaparken, verimi arttırmak için farklı tarımsal uygulamalar yaparlar. Gübreleme, sulama, ilaçlama, budama, ekim nöbeti bu uygulamalara örnek olarak verilebilir. Üreticimiz bu uygulamaları zamanına ve yöntemine uygun bir şekilde gerçekleştirdiği durumlarda, tarımsal üretim alanında verimin arttığını gözlemleyebilir.
Ancak bazı ürünler her yıl aynı alanda üretilmek için uygu değildir. Üretiminin devam etmesi durumunda toprağım besin değeri oranı düşer, bitkinin üretiminde azalmalar meydana gelir. Üretici beklediği kadar ürün elde edemez. Üreticimizin bu mağduriyeti yaşamaması için ekim nöbeti uygulamasını arazisine uygulaması gerekmektedir.
Aynı arazide sürekli olarak üretilmeye uygun olmayan ürünlerin yerine başka ürünler dikerek alanın değerlendirilmesi durumu ekim nöbetidir. Belli bir yıldan sonra sürekli üretilmeye uygun olmayan ürün yine aynı arazide üretilebilir ancak belli bir yıl yine başka ürünlerin arazide kullanılması gerekebilir.
Peki ekim nöbeti uygulaması neden yapılmalıdır?
Ekim nöbeti yapılmasının ilk nedeni olarak toprak verimi faktörü söylenebilir. Ekim nöbeti uygulanan topraklarda verim oranı yükselirken, ekim nöbeti uygulanmayan arazilerde verim her geçen yıl azalmaya başlar. Ekim nöbeti öncelikle, topraktaki besin değerinin artmasına katkı sağlayan bir uygulamadır. Besin değeri yüksek olan topraklarda, üretim daha verimli bir şekilde gerçekleştirilir. Ayrıca toprağın sus tutma kapasitesi gelişir ve toprağın nem oranı yüksek derecededir. Ekim nöbetinde kullanılan bitkiler, toprağa azot desteği sağlar ve bir önceki ekim döneminde oluşan azot ihtiyacını karşılar.
Bazı ürünler aynı arazide sürekli olarak üretilmeye uygun değildir. Çünkü bu ürünler, topraktaki besinleri büyümek için sürekli olarak kullanır ve toprağı sömürür. Sürekli olarak bu gibi ürünlerin üretilmesi, toprağın verimliliğini azaltır ve verimli bir şekilde üretim yapılmasını engeller.
Ülkemizde yetiştiriciliği yapılan tahıllar ve çapa bitkileri yukarıda belirtilen durumun oluşmasını sağlayan bitkilerdendir. Topraktan besin ihtiyacını karşılar ancak toprağa besin maddesi vermez. Bu gibi ürünleri yetiştirirken belli bir ekim sırası içerisinde, tahıllar, çapa bitkileri, baklagiller ve yağ bitkileri üretilmelidir.
Ayrıca ekim nöbeti yapılırken mutlaka baklagiller ve tahıl ürünleri üretim sürecine dahil edilmelidir. Bu bitkiler özellikle, hastalık, yabancı ot, zararlılar gibi olumsuz faktörlerin engellenmesine katkı sağlar.
