Yemeklerimize ayrı tat veren, insan sağlığına faydaları saymakla bitmeyen bir bitki olan karnabahar nasıl yetiştirilir?
Karnabahar, yeşil yapraklı olan, beyaz etli ve tanecikli bir sebzedir. Karnabaharın yaprakları, lahana yaprağına benzer. Karnabaharın anavatanı olarak Doğu Akdeniz bölgesidir. Karnabahar sebzesi, mevsim olarak kış sebzesi olarak ifade edilebilir. Görüntü olarak lahanaya benzerdir ancak çiçekleri ve tomurcuklu tanecikleri olan bir bitkidir.
Karnabaharın lahanadan türetildiği söylenmektedir. Lahananın çiçek sapları kısalarak ve etlenerek karnabaharı oluşturmuştur. Karnabahar bitkisinin tomurcuklu ve etli kısımları çiçek açmadan tüketilmelidir.
Ülkemizde karnabahar üretimi üç farklı şekilde gerçekleşir. Bunlar; güzlük tufanda yetiştirilen karnabahar, kışlık karnabahar ve mart ayında yetiştirilen karnabahar olarak ifade edilebilir. Karnabahar bitkisi fosfor ve vitamin açısından zengin bir sebzedir. Bu nedenle tüketimi insan sağlığı açısından önemlidir. En fazla karnabahar üretiminin yapıldığı bölge, Ege bölgesidir.
Sıcaklık faktörü, karnabahar yetiştiriciliğinde önemli faktörlerden biridir. Ayrıca ışık ve nem faktörleri, karnabahar üretiminde önemli olan bir diğer faktörler arasında yer almaktadır. Karnabahar sebzesi, taç oluşma sürecinde düşük sıcaklığa ihtiyaç duyar. Ancak hasat döneminde duyduğu sıcaklık değeri yüksek olmalıdır. Kış sebzesi olduğu için, soğuk havalara direnç gösterebilir.
Karnabahar fidesi, -10 derecelik sıcaklıklara bile dayanabilen bir yapıdadır. Karnabaharda taç oluşum döneminde sıcaklığın düşük olması gerekir. Hasat dönemi gelen karnabaharın sıcak hava değerlerine ihtiyacı vardır. 15 – 20 derecelik sıcaklık hasat dönemi için idealdir. Özellikle taçların olgunlaşma öneminde sıcaklık değerlerinde düşüş yaşanması, taç gelişimini olumsuz yönde etkiler. Bu durum pazarlama sürecinde değerinin düşmesine neden olur.
Karnabahar sebzesi, toprak konusunda seçici bir yapıya sahip değildir. Her çeşit toprakta yetiştirilebilir. Ancak ağır topraklarda ve yağışın bol olduğu bölgelerin topraklarında drenaj potansiyelinin yüksek olması gerekmektedir. Ayrıca organik madde açısından zengin olan topraklarda verimli şekilde karnabahar yetiştiriciliği yapılır.
Karnabahar fidesi elde etmek için, ılık ya da soğuk yastıklara tohumların ekilmesi gerekmektedir. Ekim zamanı bölgelere göre değişim gösterse de tohum ekimi genellikle Nisan – Mayıs – Haziran – Temmuz aylarında gerçekleştirilir. Fideler 7 – 8 yapraklı hale gelince dikim yapılır.
