Ülkemizde geniş ekim alanına sahip olan mısır, buğday ve arpa üretiminden sonra en fazla üretimi yapılan bitkiler arasındadır. Taneli bir yapıya sahip olan mısır, besin değeri açısından oldukça yüksek değerlere sahip bir bitkidir. Mısır bitkisinin anavatanı olarak Meksika ve Orta Amerika ülkelerini söyleyebiliriz. Topraklarımızda sonradan üretilmeye başlanan bir bitkidir. Dünyamızda ve ülkemizde tek bir mısır çeşidinin üretildiğini söylemek oldukça yanlış bir ibare olur. Çünkü mısır tür bakımından oldukça zengin bir bitkidir. Mısır çeşitlerini meydana getiren bazı özellikle vardır. Bu özellikler, mısırın koçan kısmının şekli, tanelerin boyutu ve somak rengi olarak ifade edebiliriz.
Kısaca üretimi yapılan mısır türlerini de söyleyelim. Üretimi yapılan mısır türleri, taş mısır, atdişi mısır, cin mısır, tatlı mısır, unlu mısır, mumlu mısır, kavuzlu mısır, çizgili mısır, süt mısırdır. Ülkemizde mısır üretiminin yoğun olarak yapıldığı ve verim oranının oldukça yüksek olduğu bölge Akdeniz Bölgesi’dir. Akdeniz Bölgesi’nde yapılan mısır üretimi, ülke genelinde değil dünyada da önemli bir yere sahiptir. Ülke genelinde üretilen mısır oranının yarısı kadarı Akdeniz Bölgesi tarafından karşılanır. Mısır üretiminin özellikle Akdeniz Bölgesi’nde üretilmesinin temel sebebi iklimdir. İklimsel özellikler, sadece mısır için değil tüm tarımsal üretimde kullanılan bitkiler için belirleyici bir unsurdur.
Bu nedenle mısır hangi iklim koşullarında yetişir sorusuna cevap vererek, mısırın iklim isteğinden bahsedelim.
Mısır Yetiştiriciliğinde İklimsel Koşullar Nasıl Olmalıdır?
Mısır bitkisi, genel olarak nemli havaları seven, nemli bölgelerde yetiştirilmeye uygun olan bir bitkidir. Çimlenme, gelişme gibi farklı dönemlerde farklı sıcaklık istekleri vardır. Mısır tohumunun çimlenme işlemini gerçekleştirebilmesi için yaklaşık olarak 10 – 11 derecelik bir sıcaklık ortalamasına ihtiyaç duyar. Ayrıca hava sıcaklığı kadar toprak sıcaklığı da çimlenme sürecini etkileyen önemli bir faktördür. Mısır tohumunun kaliteli bir şekilde çimlenebilmesi için önerilen toprak sıcaklığı 15 derecedir. Bu sıcaklık tohumların hızlı bir şekilde çimlenmesi için yeterlidir.
Bitkide büyüme devam ettikçe, sıcaklık isteğinde de artış meydana gelir. Mısırın kök ve sap kısmının uzamaya devam edebilmesi için hava sıcaklığının 10 – 30 derece arasında yer alması gerekir. Sıcaklığın 30 dereceyi geçtiği zamanlarda mısır bitkisi, yüksek sıcaklıktan olumsuz şekilde etkilenir. Yüksek sıcaklık değerleri, kök ve sap kısımlarının uzamasını durdurur. Bunun yanı sıra 10 derecenin altındaki sıcaklık değerleri de mısırın kök ve sap kısımlarının uzamasını durdurur. Mısır üretimi için en ideal sıcaklık değerinin 24 – 32 dereceleri arasında olan sıcaklık değerleri olduğunu söyleyebiliriz.
Tozlaşma döneminde meydana gelen yüksek sıcaklık değerleri, tozlaşmanın verimli bir şekilde gerçekleşmesine engel olur. Tozlaşma işlemi gerçekleşirken, bitki belli bir nem oranına ihtiyaç duyar. Sıcaklığın 32 derecenin üstüne çıkması, ihtiyaç duyulan nemin kaybolmasına sebep olur. Bu nedenle polen tozları aktif bir şekilde sürece dahil olamadığı için koçanların tane bağlama oranları düşer.
Nem ve Rutubet Mısır Gelişimi İçin Gerekli!
Yüksek sıcaklık değerlerinin mısır gelişimi için iyi olduğu düşünülse de aslında tam olarak öyle değildir. Çimlenme ve gelişim için belli bir sıcaklık ortalamasına ihtiyaç duysalar da aslında nem ve rutubet sayesinde gelişimlerinin büyük bir kısmını karşılarlar. Bu nedenle ılık ve nemli bölgelerde mısır yetiştiriciliği daha verimli şekilde gerçekleşir.
Verimli bir mısır üretiminin yapılabilmesi için gecelerin serin, günlerin güneşli ve ortama bir sıcaklık değerine sahip bölgelerde üretim yapılması gerekir. 24 – 32 derece arası bir sıcaklık ortalaması mısır yetiştiriciliği için yeterlidir.
