Ülkemiz tarımcılık alanında önde gelen ülkelerden biridir. Verimli topraklara sahip olmak, her bir bölgesinde ayrı bir ürün yetiştirmenin mümkün olduğu ülkemizde tarım ve hayvancılık faaliyetleri rahatlıkla yürütülebilmektedir. Tarımda öncelikli olanlar ise tohum ve sulama sistemleridir. Tohum, ürün elde etmek için toprağa ekilen tahıl tanesi olarak tanımlanmaktadır. Tohumun bitki yetiştirilmesi üzerindeki gerekliliği göz önüne alındığında tarımda yeri daha net anlaşılmaktadır. Tohumun kalitesi de tarımda verimliliğin artmasında ayrıca önemli olmaktadır.
Gıda canlı yaşamını sürdürülebilirliğinin birincil koşuludur. Nefes aldığımız sürece gıdaya ihtiyaç duyacağımız bir gerçek. Gıda elde etmenin temel noktası tohum ve tarımdır. Tarım gıda elde etmenin yolu, tohum ise tarımın olmazsa olmaz parçasıdır. Bu durumda görüleceği gibi tohum bu düzenin en önemli parçasıdır.
Tarım alanında daha fazla verimli sonuçlar elde etmek için çeşitli çalışmalar mevcuttur. Kaliteli tohumlar elde etmek de bunun başlangıç noktalarından biridir. Tarımda iyileştirme olarak tohum özelinde gerçekleştirilen çalışmalarda konu başlıkları; tohum üretimi, tohum sertifikasyonu, tohum ticaretidir. Tohuma belirli süre aralığında değil yaşam boyu ihtiyaç duyacak olmamız tohumun üretiminden ticaretine kadar uzun bir yolculuğu kapsar.
Tohum Çeşitleri ve Özellikleri
Tohumun tarım sektörünün yapı taşlarından olduğundan bahsettik. Önemine ek olarak tohumların kendi arasında çeşitlerinin olduğu da bilinmektedir. Doğal (organik) tohum, hibrit tohum, genetiği değiştirilmiş organizmalar olarak üç ayrı başlıkta tohumları incelemek mümkün.
- Doğal (Organik) Tohum: Doğal tohum genetiği ile oynanmamış, tamamen saf içeriklere sahip tohum çeşididir. Genetiği ile oynanmadığı için organik tohum ve yerli tohum olarak da adlandırılmaktadır. Doğal tohum içeriklerine herhangi bir kimyasal müdahalede bulunulmayan, nesillerdir aynı genetiğe sahip olan tohumlardır. Doğal tohumlar sürekli üretkenlik gösteren ürünlerdir. Mevsimine uygun olarak kullanılmaktadır. Yaz üretimine uygun olan ürünlerin tohumlara yaz aylarında, kışlık üretime uygun olan ürünlerin tohumların ise kış aylarında kullanılması gerekir. Zamanlamasının farklılık yapılan ürünlerin üretiminde sorunlar meydana gelmektedir.
- Hibrit Tohum: Hibrit tohum farklı özelliklerde iki tohumun üretilmesinde elde edilen melez tohumlar için kullanılan bir tabirdir. Hibrit tohum aynı türe ait iki ayrı bitkinin karması olarak üretilmektedir. Bu tohum çeşidi genetiği oynanmış olarak bilinse de aslında tohumun genetiğinde herhangi bir müdahale yoktur. Yalnız farklı iki bitkinin genetiğinin bir arada yer alması olarak üretilirler. Bitkilerin tam anlamıyla genetiğini taşımamasından dolayı vitamin ve mineral bakımından diğer tohumlara oranla daha yetersiz kalmaktadır.
- Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar (GDO): Günümüzde tarım sektöründe mevsimi olmadan da besinlerin üretildiğini görüyoruz. Yazın yetişen bir bitki artık her mevsim ulaşıma açık olduğu gibi, kış şartlarında yetişen bir bitki de aynı şekilde dört mevsim tüketime açık hale gelmektedir. Bu durum bitki tohumlarının genetiğini değiştirerek elde edilmektedir. Genetiği değiştirilmiş tohumlar her mevsim mahsul verir ancak bunun zararları da bulunmaktadır. Yerel tohum türlerine oranla dış müdahale içermesinden dolayı, içeriğindeki maddelerin doğallığı gitmektedir.
Besinlerin temel kaynağı olan tohumlar gelecek nesiller açısından önemlidir. Bu düzeni korumak adına devletlerin ve koruma kuruluşlarının tohumlara yönelik çalışmaları vardır. En önemli ve değerli olan çalışmalar ise tohumların bir örneklerinin dondurularak saklanmasıdır. Dünya üzerinde yer alan tohum çeşitlerinin bir parçası gelecekte karşılaşılabilecek kıtlık soruna karşı özel soğutma etkili depolarda saklanmaktadır.