Patates kanseri, ya da diğer bilinen adı ile patates siğili, tarım sektöründe karşılaşılan bir çeşit hastalıktır. İlk etkileri 2004 senesinde görülen patates siğili belirtileri üretimin yüzde 60 oranında düşüş yaşamasına sebep olabilmektedir. Bu da çok ciddi zarar yaşanması anlamında gelir. Patates siğili belirtileri görülen 26 ilin karantinada olduğu ilgili kurumlar tarafından açıklanmıştır. Bu da durumun hassasiyetini net olarak göstermektedir. Patates siğili neden bu denli etkilere sahip? Patates siğilinin etkileri nelerdir? Patates siğilini engellemek mümkün mü? Sorularının cevapları yazımızın devamında.
Patates Siğili Neden Olur ve Etkileri Nelerdir?
Patates siğili olarak adlandırılan hastalık halk arasında “patates kanseri” olarak adlandırılmaktadır. Etkilerinin yıkıcılığı bu adlandırma ile daha iyi anlamlandırılabilir. Patateslerde karşılaşılan patates siğili bir çeşit mantardır. Synchytrium endobioticum adı ile bilinen bir çeşit mantar olan bu hastalık bitkilerin sap kısımlarında ve yumrularında meydana gelir. Karnabahar görünümü ile tanınan patates siğili küçük bir yüzeyde görülmesi ile bir anda bitkinin tüm yüzeylerini sarması çok kısa bir süre yeterli olmaktadır.
Yıl içerinde verimli bir hasat dönemi için yürütülen tüm çalışmalar bu hastalığın ortaya çıkması ile bir anda hiç olabilmektedir. Konu ile ilgili açıklamalarda bulunan Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci konu ile ilgili; üreticiye patates siğili ile mücadelede nasıl bir yol izleneceğine dair yönlendirmeler yapıldığını açıklamalarında yer vermiştir. Patates siğili patates üreticiliğinin en büyük problemidir. Patates kanserinin etkileri bir anda geniş çaplı bir alana yayılım gösterebilir ve bu da ürün kaybının çok yüksek oranda gerçekleşmesine sebep olmaktadır. Konu özelinde çiftçiye pek çok eğitim verilmiş olup bu hastalıkla etkin bir mücadele nasıl gerçekleştirileceğinin altı çizilmiştir.
Patates siğili oluşumu ortaya çıktığı toprakta uzun yıllar varlığını sürdürebilir. Hatta kullanılan tarım aletleri ile dahi hastalığın farklı alanlara taşınabilir olması durumun ciddiyetini vurgulamaktadır. Yani bir anda hastalık belirtisi olmayan alanlarda birden hastalık görülmesi için ufak bir dikkatsizlik yeterli olmaktadır.
Patates Siğilinin Belirtileri Nelerdir?
Patates siğili ufak bir alanda kendini göstermesi ile başlar ve kısa sürede tüm yüzeyi kaplayabilecek derece yayılım gösterir. Ve bu yalnız tek bir alanla sınırlı kalmaz, ekim yapılan tüm tarlaya yayılma özelliği göstermektedir. Patates siğili her ne kadar etkisi güçlü olsa da bu hastalığa karşı dayanıklılık gösterecek patates türlerinin varlığı da tespit edilmektedir. Bu dayanıklı patatesleri hastalığın görüldüğü alanlara yakın tarlalarda üretim gerçekleştirileceği anlarda tercih etmek daha iyi bir yöntem olabilir. Bu sayede hastalığın yayılımının önüne geçmek mümkün olabileceği gibi üretimin devamlılığı da sağlanmış olabilir.
Patates Siğilinden Korunmanın Yöntemleri Nelerdir?
Patates siğili belirtilerinden başlamadan engel olmak ve mücadele edebilmek için izlenecek başlıca yöntemler;
- Patates tohumunda güvenilirliğini ön planda tutmak, sertifikasız tohumları kullanmamak
- Patates üretimi gerçekleştirilen alanda tek bir tane patateste siğil belirtisine denk gelindiği anda tüm alan karantinaya alınmalıdır. Daha önce de belirttiğimiz gibi hastalık çok hızlı yayılım göstermektedir.
- Hastalık görülen alanlarda bulunan patatesler hayvan yemi, tohumluk gibi durumlarda kullanılmamalı, bulunduğu alanda imha edilmesi gerekmektedir.
- Hastalık tespit edilen alanlarda, belirtileri göstermeyen ürünler da farklı alanlara taşınmamalıdır. Hastalığın taşınmaması için belirtilerin görüldüğü alanın iç karantinaya alınması gereklidir.
- Hastalık görülen alanlarda kullanılan tarım aletleri farklı alanlarda kullanılmamalıdır, patates siğili kalıntıları toprakta 38 yıla kadar varlıklarını sürdürebilmektedir. Bu da toprakla temasta bulunan aletlerden temiz alanlara hastalığın taşınmasına sebebiyet verebilmektedir.