Portakal yetiştiriciliği yaparken özen göstermeniz gereken hususlardan biri de portakal bahçesi tesisidir. Portakal bahçesi tesis edilecek arazinin belirlenmesi, üretim sürecinde iklim faktörü kadar etkilidir. Portakal, ağaçlı bir meyve olduğu için tek senelik üretim sürecine kıyasla daha uzun vadeli bir planlama içerir. Bu nedenle üretim faaliyetine başlanmadan önce bahçenin tesis edileceği arazinin iyi seçilmesi gerekir. Tesis edilecek bahçe üzerinde portakal üretimi ortalama olarak 10 –15 yıl kadar devam edebilir. Dolayısıyla portakal yetiştireceğiniz bahçenin seçimine ilk olarak dikkat etmeniz gerekir.
Bahçe seçimi yaparken, üreteceğiniz portakalın tür- cinsine göre yer seçimi yapmalısınız. Sıcaklık portakal yetiştiriciliği için önemli bir faktör olduğu için, üretim yapacağınız arazinin sıcaklık değerlerinin ortalama sıcaklık değerlerine yakın ya da eşdeğer olmasına dikkat edin. Sıcaklık değerini etkileyen doğal faktörlerden biri de rüzgardır. Rüzgârın etki oranının az olduğu araziler tesis için tercih edilebilir. Don olayları portakal ağaçlarını doğrudan etkilediği için, don olayları yaşanan bölgelerde bahçe tesisi kurulmaması tavsiye edilir.
Bunun yanı sıra tesisin kurulacağı toprağın besin değeri açısından zengin olması gerekir. Besin değeri yüksek olan toprakların verimliliği de doğrusal olarak yüksektir. Ayrıca toprağın drenajının da iyi olması gerekir. İyi bir drenaja sahip olmayan toprakların verimliliği de düşük olur. Neme bağlı hastalıkların (özellikle mantar kökenli) bitkide görülmesi muhtemeldir. Ayrıca sulama kaynağının portakal bahçesine yakın ve doygun olmasına da dikkat etmek gerekir.
Portakal Bahçesi Nasıl Hazırlanır?
Portakal bahçesini hazırlamaya başlamadan önce portakal fidanı temin etmelisiniz. Portakal fidanını kendiniz üretebilir ya da hazır bir şekilde temin edebilirsiniz. Portakal fidanının kalite ve sağlık durumu, üretimin verimli geçmesi açısından oldukça önemlidir. Fidanı temin ettikten sonra toprağın hazırlanması aşamasına geçebilirsiniz.
Dikim aşamasından önce toprak hazırlığının yapılması gerekir. Bu sayede tabakalaşan toprak ufalanmaya başlar. Böylece toprağın havalandırılması sağlanır. Yumuşak toprak içerisinde bitkinin kökleri daha hızlı bir şekilde ilerler. Bu nedenle mutlaka bahçe üzerine tesis çalışması yapılmadan önce toprağın işlenmesi gerekir. Sonbahar ayında özellikle eylül ayında toprağa patlatma yaparak toprağı yumuşatarak havalandırabilirsiniz.
Daha sonra oluşabilecek yabancı otlara karşı herbisit ilaçlama işlemi yapılır. Böylece yabancı otların ortaya çıkışı bir süreliğine ertelenmiş olur. Bu işlemi, ocak- şubat aylarında otlar yeni yeni oluşmaya başladığında yaparsanız oldukça etkili olabilir.
Portakal Fidanı Nasıl Dikilir?
Havalandırılarak yumuşatılan toprağa çukurlar açılarak dikim işlemine başlanılır. Ancak bu çukurları burgu yardımı ile açmalısınız. Eğer bahçenizin alanı küçükse çukurları kazma- kürek yardımı ile açabilirsiniz. Çukurların aralığını, dikilecek portakalın çeşidine göre ayarlamalısınız. Portakal fidanı dikiminde genel olarak kullanılan ölçüler ise 7×7 m ya da 8×8 m olarak ifade edebiliriz. Tavsiye edilen çukur derinliği ve çapı 35 – 40 cm kadardır. Dikim işlemini yaparken dikim tahtasını kullanabilirsiniz.
Daha Verimli olunması adına açılan çukurlara ağır gübresi ilave ederek dikim işlemini tamamlayabilirsiniz. Dikimden sonra “can suyu” olarak tanımlanan sulamayı yapmayı ihmal etmeyin. Dikim sonrası sulama yapılması oldukça önemlidir. Sulama işlemi, fidan iyice alışana kadar 10 günde bir olacak şekilde tekrarlanır.
Portakal Fidanı Ne Zaman Dikilir?
Ülkemizde özellikle Akdeniz bölgesinde üretimi yoğun olan portakal fidanı için en uygun dikim zamanı ilkbahar dönemidir. Şubat sonu gibi başlayan dikim işlemi nisan ayının sonuna kadar sürdürülebilir.
Fidanları dikmeden önce bulunduğu seradan dışarı çıkartın ve 15 gün güneş altında bekleterek dikime hazır hale getirilir. Ayrıca dikim yapılmadan önce fidanların budanarak gereksiz dallardan kurtulması sağlanır.