Ülkemizde üretimi yapılan ve tüketim oranı yüksek olan meyvelerden biri de portakaldır. Portakal meyvesi, özellikle kış aylarının vazgeçilmez meyveleri arasındadır. C vitamini bakımında zengin besin kaynağı olduğu için tüketilmesi de sıkça tavsiye edilir. Ülkemizde portakal üretimi, her bölgede gerçekleştirilen bir tarımsal üretim faaliyeti değildir. Bunun en büyük nedeni ise iklimdir. Portakal meyvesi iklim açısından oldukça seçici bir bitkidir. Üretildiği bölgenin sıcaklık değerlerinin yüksek olması gerekir. Aksi halde portakal ağacı zarar görür. Özellikle don olaylarının görüldüğü bölgelerde portakal yetiştiriciliği yapılması tavsiye edilmez.
Portakal üretiminde önemli olan noktalar arasında, portakal fidanı üretimi de yer alır. Sağlıklı bir portakal fidanı, verimli bir ağaca dönüşebilir. Bu nedenle portakal üretimi yapmayı düşünüyorsanız dikkat etmeniz gereken noktalardan biri de portakal fidanı üretimidir.
Portakal Fidanı Tohum Seçimi Nasıl Olmalıdır?
Sağlıklı bir portakal fidanı elde etmenin yolu, şüphesiz ki tohumlarından geçer. Tohumlarınız ne kadar sağlıklıysa fidanlarınız da o denli iyi olur. Bu nedenle portakal fidanı yetiştireceğiniz fidanların tohumunu sağlıklı olan, hastalığı bulunmayan ağaçlardan almanızı tavsiye ediyoruz. Ağaçta bulunan hastalıklar, tohumuna da geçeceği için sağlıklı ağaçlardan tohum alınması verimli portakal üretiminin ilk aşaması olarak düşünülebilir. Ayrıca alacağınız tohumları, yere düşen meyvelerden almak yerine ağaçtan hasat ettiğiniz meyvelerden tedarik etmeye çalışın. Yere düşen meyvelerden alınan tohumların mantar hastalığı taşıma olasılığı oldukça yüksektir.
Tohum seçimi gerçekleştirildikten sonra yapmanız gereken bir sonraki işlem tohum ekimidir. Bazı bitkilerde üretim aşaması iki şekilde gerçekleşir. Ya toprağa doğrudan tohum ekimi yaparak üretime başlanır ya da tohumlar yastık adı verilen plastik yataklarda ekilerek fidan formuna geldiğinde toprakla buluşturulur. Portakal tohumu ikinci yöntem ile üretilir. Tohum yastığına1 cm derinlikle dikilen tohumların üst kısmı 2 –3 cm kadar boş bırakılır. Bu sayede rahatça sulayabilirsiniz. Sulama işlemini haftada 1 kere olacak şekilde gerçekleştirebilirsiniz.
Çimlenerek büyümeye başlayan tohumların fidan formatın gelerek 10 – 15 cm kadar olması ile birlikte, bulundukları tohum yastığından alınarak polietilen torbaların içerisine yerleştirilir. Torbaların içerisini harç karışımı ile doldurabilirsiniz. Tavsiye edilen torba boyutu, 4.5 ila 5.5 litre arasında olmalıdır. Değiştirme işleminden sonra mutlaka portakal fidanını sulayın. Ek olarak şunu söyleyebiliriz ki görüntü olarak anormal formatta olan fidanları ayırın.
Portakal Fidanı Bakımı Nasıl Yapılır?
Portakal fidanlarının dikime hazır hale gelene kadar sera içerisinde bakılması kaliteli bir şekilde büyümesine yardımcı olur. Serada baktığınız portakal fidanlarının nem ve sıcaklık isteklerini de daha iyi kontrol edebilirsiniz. Ayrıca bu dönemde solama işlemini kesinlikle ihmal etmeyin. Çünkü portakal fidanlarının bu dönemde sulanma ihtiyacı oldukça fazla olur. Sıcaklığın fazla olması durumunda yeteri kadar sulanmamaları bitkilerin stres yaşamasına sebep olur. Stres altındaki portakal fidanlarının tepe kısmı büyümeyi bırakır. Yan taraftaki sürgünler büyümeye başlar.
Portakal fidanını yapılan bakım işlemlerinden bir diğeri de aşılamadır. Aşılama işleminin mutlaka zamanında ve doğru şekilde yapılması önemlidir. Göz aşısı ve sürgün aşısı olarak iki farklı zamanda aşılama işlemi yapılır. Göz aşısı, eylül – ekim aylarında yapılırken sürgün aşısı nisan – mayıs gibi yapılır. Ancak yine de bulunduğunuz bölgenin iklimsel özelliklerini dikkate alarak bu dönemleri belirleyebilirsiniz. Aşılama işlemi yapmadan önce son don zamanının geçmiş olmasına dikkat edin. Çünkü don olayı fidanın solmasına sebep olabilir.
Portakal fidanları 1 metre kadar olduklarında aşılama işlemini yapabilirsiniz. Fidanın daha sağlıklı bir şekilde gelişip büyümesi için aşılama işleminin yapılması tavsiye edilir.