Tarımsal üretim sürecinde, üretimin devamlılığını sağlamak, daha verimli bir üretim süreci geçirmek için bazı çalışmalar yapılır. Bu çalışmaların bazıları gübreleme gibi toprağa ya da ilaçlama gibi bitkiye doğrudan uygulanan tarımsal çalışmaları kapsar. Bunun yanı sıra verimi artırmak için toprağa uygulanan bazı çalışmalar da vardır. Toprağı havalandırma, drenaj çalışmalarını bu grubun içerisinde değerlendirebiliriz. Çokça merak edilen ve tarımsal üretimde de çokça kullanılan uygulamalardan biri olan drenaj nedir? Nasıl uygulanır? Hangi alanlarda drenaj çalışması yapılır? Tarımsal drenaj kanalı nedir? Bu gibi sorular, üreticilerimiz tarafından merak edilen ve sorulan sorular arasında yerini alıyor.
Tarımsal drenaj kavramını açıklamadan önce, drenaj nedir, ne işe yarar gibi temel soruların cevabını vererek konuyu açıklamaya çalışalım.
Drenaj Nedir?
Drenaj, farklı sektörlerde kullanılan bir uygulamadır. Yapısal anlamı olarak ise, bir yerde biriken suyun başka yere taşınması için yapılan uygulamaya drenaj denir. Drenaj kavramına aynı zamanda akaçlama da denir. Genel olarak inşaat, tarım, peyzaj ve madencilik gibi sektörlerde drenaj uygulaması yapılır. Arazide bulunan fazlalık su, drenaj uygulaması ile arazi dışına taşınır. Drenaj kanalları sayesinde su araziden uzaklaştırılır ve kullanıma uygun hale gelir.
Yukarıda saydığımız sektörlerde drenaj çalışması yapılır. Sektöre bağlı drenaj çalışması farklı gibi görünse de asıl amaç, arazinin sudan arındırılarak verimli kullanımını sağlamaktır. Bu nedenle drenaj çalışması uygulaması yapmak oldukça önemli bir işlemdir. Konu temelinde ele alarak olursak tarımsal drenaj uygulaması, arazinin tarıma uygun hale gelebilmesi için yapılan bir çalışmadır. Tarımsal üretimin devam edilebilirliği açısında drenaj çalışmasının önemli bir yeri bulunuyor.
Tarımsal Drenaj Nedir?
Tarım sektöründe uygulanan drenaj çalışmasına tarımsal drenaj denir. Tarımsal drenaj uygulaması, tarımsal üretim için oldukça önemlidir. Toprakta su ve nem oranı tarımsal üretimin devamlılığı açısından olması gereken iki doğal durumdur. Su ve nem eksikliğinde üretilen bitki türüne göre, sürekli sulama desteğine ihtiyaç duyabilir. Aynı durum su fazlalığı için de geçerlidir. Suyun fazla oluşu üretime devam etmenize büyük bir engeldir. Hem toprağın hem de üretimi yapılan bitkinin verimli bir şekilde üretimini yapabilmeniz için araziyi fazla su miktarından arındırmanız gerekir.
Bu ancak drenaj çalışması ile mümkündür. Tarımsal drenaj çalışması, sadece toprak üstü sular için değil toprak altı suların kontrolünü sağlama amacıyla uygulanabilir. Sistematik bir şekilde yerleştirilen tarımsal drenaj kanalları ile fazla sudan toprak arındırılır ve tarımsal üretime uygun hale getirilir. Toprakta su miktarının fazla olması, toprağın besin değerinin düşmesine sebep olan bir durumdur. Üretim sürecinde bu topraklar, bitkiye yeterli besin takviyesi yapamadığı için bitkide gelişim ve erim problemleri meydana gelebilir. Bu nedenle su yatağı bulunan arazilere drenaj uygulaması yapılarak tarımsal üretime devam edilebilir.
Tarımsal Drenaj Neden Yapılmalıdır?
Toprakta fazla suyun bulunmasının bazı olumsuz sonuçları bulunur. Bu olumsuz sonuçları ortada kaldırmak için tarımsal drenaj çalışması yapılması gereklidir. Toprakta fazla su bulunması öncelikle arazi kullanımını olumsuz şekilde etkiler. Arazinin kullanımını engeller. Bu nedenle arazinin kullanıma hazır hale getirmek için tarımsal drenaj çalışması yapmanız gereklidir. Bunun yanı sıra toprağın oksijen difüzyonu gerçekleşmesini zorlaştırır. Toprağın havalanması, tarımsal üretim iççin önemli bir etmendir. Suyun fazla oluşu toprağın havalanmasını etkileyerek oksijen ihtiyacını gidermesine engel olur.
Ayrıca bitkinin kök gelişimi için topraktaki su miktarının fazla olmaması gerekir. Toprakta bulunan su miktarının fazla oluşu, bitki köklerinin çürümesine ya da hastalıkların ortaya çıkmasına sebep olabilir. Özellikle ağır topraklarda bitki kökü ilerleyemez. Drenaj uygulamasını gerekli kılan bir diğer sebep ise suyun ısınmasıdır. Özellikle yağış miktarının çok olduğu bir zamanda tarım arazisinde biriken su, güneşin çıkması ile ısınmaya başlar. Bu da bitkinin ısınan sudan olumsuz etkilenmesine neden olur. Bu nedenle fazla yağışın olduğu zamanlarda üreticilerimiz tarımsal drenaj çalışması ile biriken suyu araziden boşaltmaya çalışırlar. Suyun boşaltılmaması durumunda üretimi yapılan bitki ölebilir ya da beklenen verim oranını karşılayamayabilir.
