Mutfağımızda pekçok alanda değerlendirdiğimiz domatesin nasıl yetiştiği hakkında sizi kısaca bilgilendirelim. Domates ürünü, kökeni Güney ve Orta Amerika olan, oval yapılı bir bitkidir. Domates bitkisi 10 – 15 cm boyutundadır. Domatesin meyvesi, mutfakta farklı şekillerde değerlendirilebilir. İster çiğ şekilde tüketebilir sabah kahvaltılarınızı renklendirebilirsiniz. İsterseniz işleyip salça haline getirerek yemeklerinizi tatlandırabilirsiniz. Ayrıca konserve yayıp kışın tüketebilir ya da turşusunu kurabilirsiniz.
Peki pekçok alternatifi bulunan domates bitkisi nasıl yetişir?
Domates bitkisi 10 ile 25 cm arası uzunluğa sahip bir bitkidir. Bitkinin gövde kısmı odunsudur. Bir domates bitkisinin verebileceği çiçek sayısı değişse de ortalama 3 ile 12 çiçek arasında değişmektedir. Bir domates meyvesinin olgunlaştığını meyvesinden anlayabilirsiniz. Çiçek halden meyve haline gelen domates yeşil renktedir. Olgunlaşmaya başladıkça kızarır. Bir domates ne kadar kızarmışsa o kadar olgunlaşmış demektir. Bu nedenle her bir tarafı kırmızı olan bir domates hasata uygun hale gelmiş demektir. Eğer domates yetiştiriciliği yapıyorsanız ya da yapmaya karar verdiyseniz, boyutuna göre yükü fazlalaşacağı için, uzamaya devam eden domatesi bir direk yardımı ile destekleyebilir ve ona bağlayabilirsiniz. Bu işlem sonrasında domates ürününüz yere değmemiş olur ve çürümeler yaşanmaz. Ayrıca dik halde daha iyi güneş alacağından domatesin her bir kısmı aynı oranda kızarır ve hasat süresi ileri gerili olmaz. Daha büyük işletmelerde bu durumu daha profesyonel şekilde çözüm üretirler. Ancak bu durum domatesin türüne göre de değişebilir.
Domatesi 3 gruba ayırabiliriz. Bunlar sırasıyla, bodur domates, yarı bodur domates ve sırık domates olarak adlandırılmaktadır. Özellikle sırık domateslerin boyutu, diğer domates türlerine göre daha fazla uzamaktadır. Sırık domateslerin boyutu, 2 – 5 metre arasında değişmektedir. Domates tohumları filizlenip fide haline geldiklerinde, domates yapraklarının boğumu 2 ile 7 arasında değişmektedir. Yaprakların yanı sıra domates fidesinde tomurcukta oluşmaya başlar.
Domates fidesi dikildikten sonra sırasıyla çapalama, sulama, budama, uç alma ve hasat dönemleri gerçekleşmektedir. Çapalama işlemi domateslerin büyümesi için önemlidir. Dikimden sonra 2 ya da 3 hafta arayla çapalama yapılır.
