Üre gübresi tarımda çokça kullanılan ve verimi arttırmak için toprağa takviye edilen bir gübre çeşididir. Üre gübresi ile ilgili olarak üreticimizin kafasında soru işaretleri bulunmaktadır. Bu sorulardan bazılarını şöyle sıralayabilir; Üre gübresi ne işe yarar, üre gübresinin faydaları nelerdir, üre gübresinin çeşitleri var mıdır, varsa nelerdir, üre gübresi ne zaman kullanılmalıdır, üre gübresi nerelerde kullanılır? Üreticimiz üre gübresiyle ilgili bu soruları merak etmekte ve cevap aramaktadır.
Üre gübresi hakkında genel bir bilgi vermeden önce gübrenin tarım sektöründeki yerine ve önemine yer vermek gerekebilir. Çünkü gübreleme işlemi, son zamanlarda tarımda destekleyici olarak kullanılan ve çokça tüketilen bir madde haline gelmiştir. Tarımsal faaliyetlerin ortaya çıkmasından bu yana, önce toprak işlenmeye başlanmıştır. Doğada bulunan bitkilerin sınırlı hale gelmesi, insanları tarım yapmaya mecbur bırakmıştır. Doğada bulunan bitkilerin tohumlarını alarak üretime başlayan insanlar, zamanla tarımda sulama faaliyetlerini gündeme getirmiştir. Yağış miktarının yetersiz kaldığı durumlarda, sulama yolları ile tarıma destek verilir. Eski zamanlarda bu durum sulama kanalları ya da taşıma yollarla gerçekleştiriliyordu. Ancak özellikle teknolojik gelişmelerin etkisi ile sulama yöntemleri ve sulamada kullanılan ekipmanlar da zaman içerisinde değişime uğramıştır.
Toprağın işlenmesi ve sulama faaliyetlerinin ortaya çıkmasından sonra tarımsal verimliliği etkileyen ve tarımda çokça kullanılan destekleyicilerden bir diğeri de ilaçlama işlemidir. İlaçlama işlemi yabancı otla mücadelede ve mahsulde bulunan ve zarar veren hayvanları yok etme işleminde kullanılmaktadır. Ayrıca bazı ilaçlama yöntemleri ile ürün, üretime hazır hale de getirilmektedir, direnç kazandırılmaktadır.
Tarım sektöründe ihtiyaç duyulan ve verimi arttıran bir diğer faktör de asıl konumuz olan gübreleme işlemidir. Toprakta var olan besin değeri bir süre sonra azalır. Bu durum tarımsal verimliliği ve ürün kalitesini aşağı çeken bir durumdur. Bu nedenle toprağın ihtiyaç duyduğu besin değerini karşılamak ve ekilen ekinin ya da dikilen bitkinin büyümesini daha hızlı ve sağlıklı bir şekilde gerçekleştirebilmesi için gübreleme işlemine ihtiyaç duyulmaktadır. Tarımda kullanılan gübre çeşitleri, organik ve ticari gübre olmak üzere iki çeşittir. Organik gübre kısaca bitki ve hayvan atıklarından elde edilmektedir. Ticari gübreler ise doğada bulunan kimyasal maddelerden ya da bu maddelerin birleşimiyle oluşturulmaktadır. Tarımsal üretimde genel olarak organik gübre önerilse ticari gübre de verimi arttırmak için kullanılır.
Tarımda kullanılan gübre çeşitlerinden biri de üre gübresidir. Üre gübresini hem tarımsal üretimde hem de hayvanlara yem olarak kullanabilirsiniz. Üre gübresi, proteini kolaylıkla metabolize edebilir. Üre gübresi görünüş olarak beyaz renktedir ve kokusu yoktur. Üre gübresi suda çözülebilen bir gübre çeşididir. Suda kolay çözünebildiği için tarımsal üretimde tercih edilebilir. Üre gübresi çok kullanışlı bir gübredir, bu da tercih edilme sebeplerinden biridir. Çünkü üre gübresi sadece topraktan uygulanan bir gübre çeşidi değildir. Aynı zamanda bitkinin yaprağından da uygulanabilir. Toprağın ve bitkinin ihtiyaç duyduğu azot miktarının giderilmesi için üre gübresi takviye edilebilir. Azot miktarını dengelemek ya da eksikliğinin giderilmesi açısından üre gübresinin görevi büyüktür. Üre gübresi, toprağa yavaş bir şekilde etki eder. Bu durum bitkinin gelişim sürecinde kullanmasına yardımcı olmaktadır. Ayrıca üre gübresinin etki süresini ve etki derecesini etkileyen faktörler vardır. Özellikle toprak sıcaklığı üre gübresinin etki süresini ve derecesini doğrudan etkilemektedir. Bunun yanı sıra toprakta bulunan üre bakterisine göre de etkilenmektedir.
Peki üre gübresinin neden kullanmalıyız? Üre gübresi tam olarak tarımsal üretimde ne işe yarar ?
Üre gübresi deyince aklımıza ilk gelen şey azot miktarıdır. Üre gübresi toprağın ve bitkinin ihtiyaç duyduğu azot miktarının karşılanması konusunda işe yaramaktadır. Bitkide bulunan azot miktarının dengelenmesine bağlı olarak bitkinin gelişme ve büyüme hızı ivme kazanacaktır. Ayrıca bitkilerde fotosentez olayının yaşanmasına da yardımcı olabilir. Üre gübresini, üretimini yaptığınız genellikle tüm bitkilerde kullanılabilir. Üre eksikliğini çok rahat hissedebilirsiniz. Ürününüzün gelişim sürecinde görülen gerileme ya da yavaşlama durumu ya da bitkinin yaprağında oluşan solmalar, üre eksikliğinden kaynaklanmaktadır. Ürünün veriminde düşüş görülmesi de yine üre eksikliğinden dolayı meydana gelen sonuçlar arasındadır. Üre gübresinin üzerinde bu kadar yapıcı bir etkiye sahip olmasının altında yatan temel sebep, üre gübresinin bileşeninde bulunan azot oranıdır. Üre gübresinin içerisinde %46 oranında azot bulunmaktadır. Üretilen gübreler arasında en fazla azot miktarına sahip gübre çeşididir.
Üre gübresi de kendi içerisinde farklı çeşitlere ayrılmaktadır. Çeşitlere ayrılmasının temel sebebi ise, üre gübresinin farklı gübreler ile kompoze edilmesidir. Üre gübresi ile kompoze edilen gübrelere örnek olarak, 20.20.0 ile 15.15.15 gübreler verilebilir. 20.20.0 kompoze gübre azot ve fosfordan oluşur. 15.15.15 kompoze gübre ise azot, fosfor ve potasyumdan oluşur.
Üre gübresinin bitki ve toprak verimliliğini arttırmak için kullanıldığını söylemiştik. Bitkinin gelişim sürecini doğrudan etkileyen ve sadece verimliliği değil bitkinin kök ve gövde yapısını da güçlendiren bir görevi bulunmaktadır. Tarım alanında üretilen tüm ürünler için üre gübresi kullanılabilir ancak özellikle hububat grubu ve mısır ekimi için tercih edilen bir gübredir.
Üre gübresinin tarımsal üretimde pekçok faydası bulunmaktadır. Hem toprağa hem bitkiye hem tarımda kullanılan araçlar üzerinde olumlu etkilere sahiptir. Azot oranının yüksek olması sebebi ile en fazla tercih edilen gübreler arasındadır. Verimliliği arttırmasının yanı sıra aynı zamanda suyla buluştuğu an kolaylıkla çözülebilen bir yapıya sahip olması, diğer gübre çeşitlerine göre üre gübresini daha cazip kılmaktadır. Ekonomik açıdan da diğer gübrelere oranla daha az maliyetli olduğundan fiyatı daha uygundur. Yanıcı bir özelliğe sahip olmamasından dolayı ürüne zarar vermez. Ve depolaması diğer gübrelere göre daha kolaydır. Üre gübresi kullandığınızda dikkat etmeniz gereken nokta, toprak altı uygulamalarda ekilen tohuma ya da bitkinin köküne gelmediğine emin olmanız gerekmektedir. Çünkü tohuma ya da bitki köküne temas ettiğinde, solmalar ya da ekinin gelişememesi durumları yaşanmaktadır.
Üre gübresinin ne zaman ve nerede kullanılacağı sorusu üreticilerimizin merak ettiği bir diğer sorudur. Üre gübresi genellikle güz ekimleri için önerilmektedir. Ancak bahar ve yaz ayında gerçekleştirilen gübreleme işlemlerinde de yine üre gübresi kullanılabilir. Suya temas ettiğinde çabucak çözüldüğü için özellikle yağışı bol gölgeler için tavsiye edilir. Ancak sıcak ve yağışı az bölgelerde de yine toprak altı uygulamalarla üre gübresi kullanımı mümkündür. Toprak üstü uygulamalarda üre gübresi, gaz haline dönüşerek azot kaybına sebep olabilir. Bu nedenle kurak bölgelerde toprak üstü uygulamalar üre gübresinin verimliliğini azaltabilir.
Üre gübresi için önerilen mevsim bahardır. Ekim öncesi ve ekim sonrası, toprak altı ya da toprak üstü uygulamalarla üretimde kullanılmaktadır. Ne kadar kullanılması gerektiği cevaplanması gereken bir diğer sorudur. Hangi gübreyi kullanırsanız kullanın, dikkat edilmesi gereken husus, toprak analizi yapılamadan gübre miktarının belirlenemeyeceğidir. Toprak analizi sonucuna göre toprağın ihtiyaç duyduğu besin değerine ulaşabilir ve uygun gübre ile besin takviyesi yapabilirsiniz. Raporda çıkan saf madde miktarı ile 2.2 ‘yi çarparak kaç kg gübre atılacağı hesaplanabilir.