Kış aylarımızın vazgeçilmez meyvelerinden biri olan portakal, ülkemizde nasıl yetiştirilir? Hangi bölgelerde portakal yetiştiriciliği yaygın olarak yapılır? Portakal yetiştiriciliğinde ön plana çıkan illerimiz hangileridir? Portakal meyvesinin iklim ve toprak isteği var mıdır? Bu ve benzeri sorular, siz okuyucularımızın sıkça sorduğu sorular arasında yer alıyor. Ülkemizde portakal yetiştiriciliğinin nasıl yapıldığına geçmeden önce kısaca portakalın yapısından bahsedelim.
Ülkemizde kışın tüketilen meyvelerin başında gelen portakal, kabuklu bir meyvedir. Kabuğunun rengi turuncudur. Şekil olarak yuvarlaktır. İçindeki kesecikler birbirine yapışık dursa da ayrılarak tüketime uygundur. Keseciklerin üzerinde beyaz hafif kabuklar bulunur. Dış kabuğunun sertliği, türüne göre değişkenlik gösterebilir. Lezzet olarak tatlıdır ancak yine türüne göre tadı farklılaşabilir. Dünya genelinde üretimi yapılan ve en çok bilinen portakal türleri; sarı portakal (çekirdekli-çekirdeksiz), kan portakalı, Navel portakal ve ekşi olmayan portakaldır.
Portakal meyvesi sadece gıda sektöründe kullanılan bir meyve değildir. Kokusunun aroması esanslar ve bakım ürünlerinde kullanılmasını mümkün kılar. Bunun yanı sıra besin değeri açısından oldukça zengin bir meyve olduğu için mevsiminde taze tüketilmesi tavsiye edilir. C vitamini açısından doygun bir meyvedir. Kış hastalıkları ile mücadelede portakal tüketmek faydalı olabilir.
Ülkemizde üretimi yapılan ve genel olarak narenciye olarak adlandırılan üretim modelinin önemli bir kısmını portakal üretimi karşılıyor. Dolayısıyla portakal üretimi yapmayı düşünüyorsanız öncelikle gerekli olan hususlara dikkat ederek üretime başlamanızı tavsiye ederiz. Aksi halde elde ettiğiniz üretim oranı verdiğiniz emek ve sermayeye değmeyebilir. Bu nedenle bahçe planlamasından iklim ve toprak isteği gibi noktalara özen göstermelisiniz.
Portakal Yetiştiriciliğinde İklimin Önemi Nedir?
İklim faktörü, tarımsal üretim sürecin üretimin oranını etkileyen en önemli doğal faktörlerden bir tanesidir. Üretilen bitkilerden bazıları, iklim konusunda oldukça hassas olurken bazıları için bu durum değişkenlik gösterebilir. Aslında bu durum bitkinin sıcaklık isteği ile değişkenlik gösterebilir. Sıcaklık isteği yüksek olan bitkiler, ortalama sıcaklık değeri düşük olan bölgelerde verimli bir şekilde yetişemez. İklim konusunda oldukça seçici olan bitkilerden biri de portakaldır.
Portakal yetiştiriciliğinde iklim üretim sürecini etkileyen en önemli faktörlerden bir tanesidir. Çünkü sıcaklık isteği portakal meyvesinin oldukça yüksektir. Bu nedenle üretim alanı ülkemizde sınırlı bir meyvedir. Sıcaklık isteğini gerçekleştirebilecek bölgelerde portakal üretimi yapılır. Sıcaklık isteği yüksek olduğu için üretim alanı geniş değildir. Dolayısıyla düşük sıcaklık değerleri görülen bölgelerde portakal üretimi yapılması mümkün değildir. Don olayı görülen yerlerde portakal üretimi yapılmaz. Çünkü düşük sıcaklık değerlerine karşı oldukça hassas bir ağacı vardır. Soğuk havadan kolayca etkilenebilir. Sıcaklık değeri -2 derecenin altına indiğinde portakal ağacı zarar görebilir.
Sıcaklık faktörünün yanı sıra rüzgâr da portakal yetiştiriciliğinde verimi etkileyen önemli bir faktördür. Portakal ağacı hassas bir yapıya sahiptir. Dalları kolayca kırılabilir. Etkili bir rüzgar yaşanması durumunda portakal ağacı büyük zararlar alabilir. Dolayısıyla portakal üretiminde portakalın iklim isteği bilinmeli ve buna göre uygun bölgelerde üretimi yapılmalıdır.
Portakal Yetiştiriciliğinde Toprağın Önemi Nedir?
Portakal üretiminde toprak yapısı da oldukça önemli bir yere sahiptir. Portakal, tek yıllık bir üretim sürecine sahip değildir. Meyve ağaçlı bir yapıya sahip olduğu için bahçe tesisi kurulan yerde uzun yıllar boyunca portakal üretimi gerçekleştirilir. Bu nedende eğer portakal üretimi ile ilgileniyor ve yapmak istiyorsanız toprak faktörüne de özen göstermenizi tavsiye ederiz.
Öncelikle toprak ile ilgili olarak dikkat etmeniz gereken ilk özellik derinliğidir. Portakal bahçesi tesisatı kurulacak arazinin derinliğinin 1.5 – 2 metreden fazla olması önerilir. Bunun yanı sıra toprak ağır bir toprak tipi olmamalıdır. Çünkü portakal üretiminde toprağın havalanıyor olması ağaç kökleri açısından oldukça önemlidir. Köklerin rahat bir şekilde ilerlemesine de büyük katkı sağlar. Portakal ağacının kökleri, oksijene ihtiyaç duyarlar. Havalandırmaya uygun olmayan topraklarda portakal ağacı kökü yeteri kadar oksijen alamaz. Bu da kurumasına bile sebep olabilir.
Portakal üretimi için tavsiye edilen toprak tipi, kumlu tınlı topraklardır. Kumlu tınlı toprakların drenajı da oldukça iyidir. Gevşek bir yapıları olduğu için havalandırılma ihtiyacının giderilmesini de karşılar. Son olarak şunu söyleyebiliriz ki kil oranı yüksek olan topraklarda portakal üretimi yapılması tavsiye edilmez.
