Ülkemizde yetiştirilen ve mutfak kültürümüzde yer alan bitkilerden bir tanesidir. Özellikle lif bakımında zengin bir besin kaynağıdır. Kabakgiller familyasının bir üyesi olan kabak bitkisinin alt türleri bulunur. Tercihen çiğ ya da pişirilerek tüketilen bir bitkidir. Çiğ tüketmek isterseniz rendeleyerek salatalarınız süsleyebilirsiniz.
Kabaklar, yaz ve kış aylarında yetiştirilenler olarak iki ana kategoriye ayırabiliriz. Ancak yazlık ve kışlık olan kabak çeşitleri de kendi arasında farklı gruplara ayrılır. Yani çok fazla kabak çeşidi bulunuyor. Boyutları, renkleri, tüketim türü olarak kabaklar farklı farklıdır. Ayrıca kabaların dal boyutu da türüne göre farklılaşır. Bazı kabak türlerinin dal uzunluğu 10 –25 cm kadar uzarken, bazıları 30 – 50 cm kadar uzayabilir. Ülkemizde üretilen kabak çeşitlerini şu şekilde sıralayabiliriz; kestane kabakları, bal kabakları, lif kabağı, süs kabakları, yağlık kabak, çekirdek kabaklarıdır.
Kabak bitkisi, genel olarak ülkemizin hemen hemen her yerinde üretilir. İklimin uygun olmadığı bölgelerde seracılık faaliyetleri gösteren üreticilerimiz, sera içerisinde kabak üretimi yapmaktadır. Yemeklik kabakların yanı sıra süs kabakları da yoğun olarak üretilmektedir. Bu nedenle kabak üretimi yapılmadan önce üretimini yapacağınız kabağın türünü ve yetiştirme koşullarını öğrenmelisiniz.
Kabak Yetiştiriciliğinde İklim ve Toprak Yapısı Nasıl Olmalıdır?
Yukarıda da belirttiğimiz gibi kabak bitkisi yaz ve kış aylarında yetiştirilen çeşitleri bulunur. Genel olarak ılıman iklimi seven bir yapıya sahiptir. Aşırı sıcak ve aşırı soğuk havalar bitkinin zarar görmesine sebep olur. Bu nedenle kabak ekim zamanını iyi tutturmalısınız. Kabak bitkisi sıcak havaya özellikle, mahsul öncesi dönemde ihtiyaç duyar. İlkbahar ve sonbahar havaları kabak üretimi için oldukça idealdir. 10 derecenin üzerindeki sıcaklar kabak üretimini olumlu şekilde etkiler.
Kabak yetiştiriciliğinde dikkat etmeniz gereken noktalardan bir diğeri de üretim yapılacak yerin ışık alı derecesidir. Kabak ışığı seven bir bitki olduğu için, ışığı iyi alan arazilerde üretilmesini tavsiye edebiliriz. Gölgelik alanlar verimli bir kabak üretimi için olumsuz bir faktördür. Kabağın meyve çiçeğinin oluşması için ışığa ihtiyaç duyar. Işığı yeteri kadar alamayan bitkiler daha narin ve kırılgan olurlar. Ayrıca kabakların gelişim süreci de yaz ve kış kabak çeşitlerine göre değişim gösterir. Yazın üretilen kabaklar, ortalama 100 günde gelişimlerini tamamlarken kışlık kabaklarda ise bu süreç 180 – 200 günü bulabilir.
Kabak bitkisi toprak konusunda seçici değildir. Genel olarak besin değeri yüksek olan her toprakta kabak üretimi yapılabilir. Ancak yine de ağır yapılı topraklarda yetiştirmemeye dikkat edin. Ağır ve kumlu topraklar üzerinde verimli bir kabak üretimi gerçekleşmeyebilir. Bunun yanı sıra suyu iyi muhafaza edebilen ve gevşek yapılı topraklar kabak üretimi için oldukça idealdir.
Kabak Tohumu Nasıl Ekilir?
Kabak tohumunu ekme aşamasına geçmeden önce, ekim yapılacak toprağın bakım çalışmalarından bahsedelim. Bahar ayı için ekim yapacaksanız sonbaharda araziyi bulluk kullanarak havalandırılmasını sağlayın. Derin süremeye dikkat edin. Etkili sonuç alamadıysanız bir daha tarlayı sürem işlemini gerçekleştirebilirsiniz. İlkbahara gelindiğinde toprağı diskaro ve kazayağı kullanarak son şeklini verin. Ekime hazır hale gelen toprağı birkaç gün beklettikten sonra ekim işlemini yapabilirsiniz.
Kabak tohumu doğrudan tarlaya ekilmeden önce ön hazırlık olarak örtü altında ya da plastik torbalarda çimlendirilir. Torbaların her birine 2 ya da 3 adet kabak tohumu ekebilirsiniz. Kabak fidesi 4 – 5 asil yaprak formatına geldikten sonra dikime hazır hale gelir. Ancak dikimi yapılacak kabakları 1 gün öncesinden sulayarak kökleri nemlendirmeyi unutmayın. Her bir kabak fidesinin arasına 50 – 60 cm olacak şekilde boşluk bırakmanızı tavsiye ediyoruz.
