Kraliçe Arı Yetiştiriciliği

Arı yetiştiriciliğinde verim alabilmek için; kullanılacak damızlığın bölgeye adapte olabilen ve genetik
potansiyeli bilinen ırk olması temel kuraldır.

Ülkemizde Doğu Anadolu, Karadeniz, İç Anadolu ve Ege-Akdeniz bölgelerimizin iklimleri birbirlerinden farklılık arz etmektedir. Özellikle bu 4 bölgedeki arılar kendilerini iklimsel şartlara öyle bir adapte etmişlerdir ki, her bölgede farklı ırklar ortaya çıkmış, hepsinin davranış biçimleri birbirinden farklı hale gelmiştir.

Son 30-40 yıldır gezginci arılarımız daha çok bal almak düşüncesi ile kolonilerini, çiçeğin olduğu, ülkenin her yerinde gezdirmektedirler. Her bölgenin kendine adapte olmuş yerli arılar, gezginci arılarla oğul mevsimde melezleşerek yerli arıların yapısını maalesef ki bozmuştur. Sonuçta çevreye adapte olmuş yerli arılar çiftleştikten sonra doğan yavruların karakteristik özelliği bozulmuş, çok fazla yavru yapan fakat kışa bal stoğu yapmayan, sonbahara çok yavrulu bal stoksuz giren, kış şartlarına dayanıksız ve ölen arı çeşiti oluşmuştur.

1) Bir kaç Kolonilik Arılarda En Basit Yöntemle Ana Arı Üretimi :

Ana arı üretimi arıcılığın faal olduğu her mevsimde yapılabilmesine rağmen çok küçük çapta ana arı
üretimi bal akışının ve polen gelişinin yeterli olduğu günlerde yapılmalıdır. Aksi halde hem arıcının
ana arı üretim tecrübesinin azlığı hem de uygun olmayan zamanlar üretimi olumsuz etkiler ve
başarı düşük olur.

• İki bölmeli çerçeveli çiftleştirme kutularından alınan temel petekli, mümkünse kabartılmış 4 adet
  küçük çerçeve normal bir kovan çerçevesine yerleştirilir.
• Çiftleştirme kutusundan alınan küçük çerçevelerin yerleştirildiği normal çerçeve damızlık koloniye,
  yavrulu çerçevelerin arasına verilir ve damızlık koloni beslenir.
• Bakıcı koloni olarak seçilen koloninin güçlü ( en az 7-8 çerçeve yavrulu ) olması gerekir. Bu
  koloninin ana arısı alınır ve bu koloni de beslenir.

2) Ana Arı Yüksüğündeki Larva

Ana arısı alınan ve bakıcı koloni olarak ayrılan koloninin yaptığı ana arı gözleri kesilerek temizlenir.
Damızlık kolonide üç gündür bekleyen çiftleştirme kutusu çerçeveleri takılı çerçeve damızlık
koloniden alınarak kontrol edilir: Bu çerçevelerde damızlık koloninin ana arısının yumurtladığı
günlük larvalar ve yumurtalar vardır. Eğer yoksa bu çerçeveler larva ve yumurtalar görülene kadar
damızlık kolonide birkaç gün daha tutulurlar.

Damızlık koloniye üç gün sonra takılan yumurtalı veya larvalı çerçeve alınarak, ana arısız ve ana arı
gözleri temizlenmiş olan bakıcı koloniye verilir. Üçüncü günde çerçevelerde yumurta veya larva
yoksa bu işlem daha sonraki günlerde yapılır ve koloni beslenmeye devam edilir.

3) Dördüncü ve Daha Sonraki Günler

Çiftleştirme kutusu çerçeveleri ile gelen damızlık koloni larva ve yumurtalarından birkaçının (3-15 adet) ana arı gözü olarak beslendiği görülür. Bu ana arı gözleri kapanana kadar bakıcı kolonide tutulurlar. Bakıcı koloni bu süre içinde beslenmeye devam edilir.

4) Ana Arı Gözlerini Kapandıktan Sonra

Bakıcı koloniden alınan, kapalı ana gözlü çiftleştirme kutusu çerçevelerinden her birisi, bir çiftleştirme kutu bölmesine, üzerindeki arılarla konulur.
Bir çiftleştirme kutusu çerçevesinde birden fazla ana arı gözü varsa fazlalar kesilerek başka çerçevelere monte edilirler ve bu fazlalarla da başkaca çiftleştirme kutuları yapılır.
Çiftleştirme kutusuna bakıcı koloniden 1500-2000 adet işçi arı doldurulur ve ağzı kapatılır.
Ağzı kapanan, kek bölmesi dolu, havalandırması açık ve içinde 1500-2000 işçi arı ve ana arı gözü bulunan çiftleştirme kutusu güneş almayan serin ve sessiz mümkünse karanlık bir yerde 3-4 gün tutulurlar.
Üçüncü veya dördüncü günü çiftleştirme kutusu arılıktaki yerine yerleştirilir, ağzı açılır ve havalandırması kapatılır.
Çiftleştirme kutusunun ağzını kapatma yerine kutu 5-8 km. uzaklığa taşınabilirse ağzı kapatılmadan burada tutulur ve 4-5 gün sonra geri arılığa getirilir. Kapalı yerde tutulması halinde ana arı gözleri kutulara bu kapalı kalma süresinin sonunda da verilebilirler. Bu durumda kutular 3-4 gün önce yine arılarla doldurulup ana arı gözü olmadan kapalı yerde tutulurlar.

5) Besleyici Koloniden Alınan Ana Arı Yüksükleri

Çiftleştirme

Çiftleştirme kutularında doğan ana arılar 8-12 gün sonra normal olarak arılığın erkek arıları ile çiftleşirler ve yumurtlamaya başlarlar. Kutularda yine ana arının yumurtladığı işçi arı gözlerindeki larvaların kapanmasından sonra bu ana arılar ihtiyaç olan yerlerde kullanılabilirler veya satılabilirler.